Hoofdstuk 2

Bij een tijdelijke aanstelling van bepaalde duur wordt de aanstelling op voorhand bepaald. Deze aanstelling geldt voor zowel vacante of niet-vacante uren. Bij de start van het nieuwe schooljaar is er een nieuwe arbeidsovereenkomst, als leerkracht geniet je niet van een voorrangsregeling en deze toestand duurt ten minste drie schooljaren. Dit zorgt ervoor dat jongeren in het onderwijs vaak langer dan leeftijdsgenoten in andere sectoren, korte en deeltijdse opdrachten vervullen in wisselende scholen.

Ikzelf merk hoe het is om lang op zoek te zijn naar werk. Ik vind dat niet uit het oog mag verloren worden dat onderwijs sowieso een zekere vorm van werkzekerheid biedt. Natuurlijk is het minder aantrekkelijk en aangenaam om steeds te moeten veranderen van school en omgeving. Toch vind ik blijvend kunnen werken al een pluspunt dat niet uit het oog mag verloren worden.

Van leerkrachten wordt veel flexibiliteit gevraagd, ondanks de kans dat ze vastbenoemd worden, klein is. Dit kan, naar mijn mening, meer benadrukt worden tijdens de opleiding voor leerkracht. Ook moet aandacht worden besteed aan het vele administratieve werk, op het gebrek aan discipline en vele andere opdrachten die bij de job als leerkracht komen kijken. Als we er niet in slagen de lerarenjob aantrekkelijker te maken voor beginners, zal het tekort aan leraren dramatisch toenemen", verklaarde Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet (SP.A). Mijn eigen visie sluit aan bij dit standpunt. Ik ben van mening dat het belangrijk is om voldoende doorstroom te voorzien in alle velden van het onderwijs. Jonge krachten kunnen vernieuwing brengen en creatieve ideeën hebben. Het is belangrijk om de voordelen van werken als leerkracht voldoende te belichten en te waarborgen. 

Wanneer een leerkracht onder andere dienstaciënniteit verworven heeft van 720 dagen, waarvan 600 dagen daarvan effectief heeft gepresteerd, en gespreid over ten minste drie schooljaren.  Een van de voordelen van een aanstelling van doorlopende duur is dat deze leerkracht voorrang krijgt op een leerkracht met een aanstelling van tijdelijke duur. Wanneer een leerkracht dan weer voldoet aan de voorwaarden voor een vaste benoeming, kan deze nog meer voordelen ondervinden. De vaste benoeming verhoogt de zekerheid op werk en op bezoldiging. Ook wordt bijvoorbeeld ziekte- of bevallingsverlof geregeld vergoed door je salaris in plaats van een uitkering van een ziekenfonds. Dit vind ik belangrijke voordelen die de leerkracht kan genieten.

Toch gaan wijzen veel stemmen in de media op de nadelen van deze benoeming. "Veel leerkrachten starten hun carrière in het onderwijs en blijven er toe hun pensioen. Of ze stoppen vroeger want veel leerkrachten werken amper tot hun 60ste en hebben hoogstens een beroepsloopbaan van 35 jaar", vertelt Alain Mouton, de redacteur van Trends. 

"De meeste leerkrachten werken hard, maar zo’n carrièreverloop is voor jongeren die zich op de arbeidsmarkt van de 21ste eeuw begeven niet echt een referentie. Leraars die wel een tijdje in de privésector hebben gewerkt, kunnen hun ervaringen op de werkvloer aan hun leerlingen meegeven", besluit hij. 

Toch wordt ook gewezen op de nood aan ervaring om van een beginnende leerkracht, een goeie leerkracht te maken, een 'expert'. Zo verduidelijkt Berliner in een uittreksel van onderzoek naar professionele ontwikkeling: "Expert-leraren zijn opportunistischer en flexibeler in hun gedrag

vergeleken met beginners. Experts zitten minder vast aan het vooraf gemaakte lesplan en zijn beter en sneller in staat adequaat te reageren op voorvallen in de klas". 

"Vooral het zo snel mogelijk ontwikkelen van routines is voor beginners van groot belang, want dat creëert de ruimte die nodig is om uit te zoeken waarom nieuwe problemen zich voordoen en hoe die aan te pakken", legt hij uit.

Deze standpunten vind ik zelf belangrijk, omdat een heterogene groep mensen vaak een positieve invloed heeft op de kwaliteit van de lessen. Het kunnen raad vragen aan elkaar en met advies elkaar kunnen helpen en aanvullen, is een grote meerwaarde op professioneel vlak. Naar mijn mening mag er niet blindgestaard worden op het behouden van experts, of het aanlokken van nieuwe werkkrachten alleen, maar moet er gezocht worden naar een perfect evenwicht.

Als ik zelf twee vakken vanaf 1 september 2014 doceer, namelijk cultuurwetenschappen en gedragswetenschappen, dan kan ik idealiter in het jaar 2019 een aanstelling van doorlopende duur beschikken. Ik vrees echter dat dit niet realistisch is en bereid me voor op extra jaren interims vooraleer ik een anciënniteit kan opbouwen.